بی حسی پا از دلایل تا روش درمان

حتما تا به حال بی حسی پا را تجربه کرده اید.  بی حسی در پاهایتان ممکن است موقتی یا می تواند نتیجه یک بیماری مزمن مانند دیابت باشد و بارها و بارها آن را تجربه کنید. این بی حسی می تواند به مرور زمان پیشرفت کند و نشان دهنده مشکل و یا بیماری در بدنتان باشد. ممکن است به تدریج شروع به از دست دادن حس در پایتان کنید که با گذشت زمان بیشتر و بیشتر می شود.

 

علائم بی حسی پا چیست؟

اصلی ترین علامت بی حسی پا که همه ما تجربه می کنیم ،از دست دادن حس در پا است. که از دست دادن حس لامسه و حفظ تعادل شما را تحت تأثیر قرار می دهد؛ چرا که بعد از بی حس شدن نمی توانید پاهایتان را به درستی بر روی زمین بگذارید و راه بروید.

البته ممکن است در حین بی حس شدن پاهایتان برخی از احساسات غیر طبیعی دیگری را هم تجربه کنید. این احساسات شامل:

• احساس خراشیده شدن پوست؛
• احساس سوزن سوزن شدن پاها؛
• مور مور شدن پا؛
• احساس ضعف در پا یا انگشتان.

این علائم می تواند به پزشک شما کمک کرده تا تشخیص دهد که چه چیزی باعث بی حسی در پای شما شده است و درمان مناسب آن را پیدا کند.

چه عواملی باعث بی حسی در پا می شود؟

بدن شما دارای شبکه پیچیده ای از اعصاب است که از نوک انگشتان پایتان به مغز شما پیام میفرستد و دوباره پیام را از مغز به انگشتانتان برمی گرداند. ممکن است یکی از دلایل بی حسی در پاهایتان آسیب، انسداد، عفونت یا جمع شدگی اعصاب باشد!

دلایلی که می تواند باعث بی حسی در پا شود عبارتند از :

• بیماری ام اس
• الکلیسم (الکلیسم‌ عبارت‌ است‌ از وابستگی‌ جسمانی‌ و روانی‌ به‌ الکل‌)
• بیماری« شارکو ماری توث» (نوعی ناهنجاری عصبی و بیماری ارثی می‌باشد که باعث فلج عضلات و ساق پا و تغییر شکل آنها می‌شود. .در هر دو هزار و پانصد نفر یک نفر دچار آن می‌شود)
• دیابت و نوروپاتی دیابتی (در این بیماری توانایی تولید هورمون انسولین در بدن از بین می‌رود یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد)
• سرمازدگی
• سندرم گیلن باره (نوعی نوروپاتی محیطی است که بر اثر حمله سیستم دفاعی بدن به اعصاب محیطی وارد می‌شود)
• فتق دیسک (عارضه‌ای است که به علت ضربه یا بلندکردن جسم سنگین یا گاهی خود به خود در ستون فقرات اتفاق می‌افتد)
• بیماری لایم (نوعی عفونتی که از طریق نیش یک کنه و یک نوع باکتری در بدن ایجاد میشود )
• نوروم مورتون (افزایش ضخامت بافت عصبی در کف پا و بین استخوان های ۳ و ۴ پا است)
• مولتیپل اسکلروزیس ( MS، نوعی بیماری پیشرونده و تحلیل برنده غلاف میلین سلول‌های عصبی در سیستم عصبی مرکزی است)
• بیماری شریان محیطی (باریک شدن شریان‌های بیرون از قلب به علت تجمع رسوبات است)
• بیماری عروق محیطی (به بیماری رگهای خونی خارج از قلب و مغز گفته می شود که باعث تنگ شدن رگهایی می شود که به پاها، دستها، معده و کلیه ها خون‌رسانی می کنند)
• سیاتیک (به مجموعه علائمی گفته می‌شود که در اثر تحت فشار قرار گرفتن یا تحریک عصب سیاتیک ایجاد می شود)
• زونا (یک بیماری ویروسی است که عامل مولد آن ویروس واریسلا زوستر (عامل آبله مرغان) است)
• اثرات جانبی داروهای شیمی درمانی
• آسیب نخاعی
• واسکولیت یا التهاب رگ های خونی (به مجموعه ای از بیماریهای التهابی رگهای خونی (سرخرگ‌ها، سیاهرگ‌ها و مویرگ‌ها) گفته می‌شود)

بی حسی و گرفتگی پا به این دلیل اتفاق می افتد که اعصاب پا در هنگام نشستن جمع و فشرده می شوند. وقتی می ایستید و جریان خون به پاهایتان باز می گردد، تازه این بی حسی را احساس می کنید. تا زمانی که خون به طور کامل به پاهایتان برنگشته هم چنان احساس سوزن سوزن شدن  خواهید داشت.

چه موقع پس از مشاهده بی حسی در پاهایم به دنبال درمان پزشکی بروم؟

اگر بی حسی در پاهایتان به طور ناگهانی و بی دلیل اتفاق بیفتد و با علائم دیگر مانند مشکل در نفس کشیدن همراه باشد ، باید نگران سلامتی خود باشید. اگر در کنار بی حسی در پایتان علائم زیر را تجربه کردید، بهتر است هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید:

• احساس گیجی؛
• مشکل در تکلم؛
• سرگیجه؛
• نداشتن کنترل بر روی مثانه یا روده؛
• بی حسی که طی چند دقیقه یا چند ساعت دوباره شروع می شود؛
• بی حسی که بخش های مختلف بدن را در بر می‌گیرد؛
• بی حسی که بعد از آسیب دیدگی در سر ایجاد می شود؛
• سردرد شدید؛
• تنفس سخت .

البته این علائم همراه با بی حسی در پاها همیشه هم خطرناک نیست اما می تواند نشان دهنده بیماری های زیر هم باشند:

• حمله صرع؛
• سکته مغزی ؛
• حمله ایسکمی گذرا (با نام TIA یا ” سکته مغزی خفیف ” شناخته می شود)

اگر بی حسی در پایتان باعث می شود که به طور مکرر زمین بخورید بهتر است برای انجام معاینات به پزشک مراجعه کنید. اگر به مرور زمان بی حسی در پایتان بیشتر می شود، نباید وقت را تلف کنید. می توانید در این مواقع به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.

علاوه بر این موارد اگه مبتلا به دیابت هستید و دائما در پاهایتان احساس بی حسی می کنید باید درباره آن با پزشکتان صحبت کنید. دیابت یکی از دلایل شایع بی حسی پا است؛ زیرا تغییرات متابولیک در بدن می تواند باعث آسیب عصبی شود و این آسیب اعصاب پایتان را مختل می کند.

بی حسی در پا چگونه تشخیص داده می شود؟

تشخیص بی حسی پا کاملا بستگی به شدت علائم آن دارد. اگر بدنتان علائمی مانند سکته مغزی را از خود نشان می دهد ،پزشکتان ممکن است اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) را تجویز کند. این اسکن به پزشک اجازه می دهد وضعیت کامل مغز شما را مشاهده کرده و انسداد یا خونریزی که می تواند باعث بروز علائم شود را تشخیص دهد و زودتر برای درمان اقدام کند.

در طول درمان پزشک در مورد سابقه پزشکی تان و علائمی که تجربه کرده اید توضیحاتی از شما می پرسد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• چه مدت طول می کشد تا بی حسی در پاهایتان تمام شود؟
• علائم دیگری که همزمان با بی حسی پاها تجربه می کنید چیست؟
•  اولین باری که متوجه بی حسی در پای خود شدید کی بوده است؟
• بی حسی چه زمان و با انجام چه کارهایی بدتر می شود؟
• انجام چه کارهایی باعث می شود بی حسی پایتان بهتر شود؟

بعد از اینکه سابقه پزشکی تان را گفتید، به احتمال زیاد پزشک از شما می پرسد که این بی حسی فقط در یکی از پاها و یا در هر دو پایتان است؟ برای بررسی محدوده این بی حسی ممکن است برخی از آزمایش های زیر را انجام دهد:

• الکترومیوگرافی (میزان واکنش عضلات به تحریک الکتریکی را اندازه گیری می کند)
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) (برای مشاهده ناهنجاری در ستون فقرات، نخاع یا هر دو)
• بررسی هدایت اعصاب (چگونگی عملکرد جریان های الکتریکی در اعصاب را اندازه گیری می کند).

بی حسی در پا چگونه درمان می شود؟

همان طور که قبلا گفتیم بی حسی باعث می شود ،نتوانید تعادل خود را به خوبی حفظ کنید و امکان زمین خوردن و افتادن شما وجود دارد. اگر دائما به دلایل پزشکی بی حسی در پاهایتان را تجربه می کنید بهتر است با یک فیزیوتراپیست برای داشتن برنامه ورزشی برای بالا بردن حفظ تعادل مشورت کنید.

از راه های کاهش بی حسی پا میتوان به : استراحت کردن، ماساژ پای بی حس ، حمام پا ، کاهش استرس و اضطراب ، کاهش مصرف الکل و کافئین ، پوشیدن کفش راحتی ، ورزش ، رژیم غذایی مناسب و کم کلسترول اشاره کرد که حمام پا و ماساژ درمانی بهترین گزینه ها هستند .

 

برای بهبود جریان خون در اعصاب آسیب دیده می توانید از حرکات و تمریناتی استفاده کنید که باعث بی حسی پا نمی شوند.

درمان بی حسی پا خیلی مهم است. بی حسی مداوم علاوه بر اینکه خطر زمین خوردن را در پی دارد، باعث می شود در صورت زخمی شدن پایتان آن را احساس نکنید و در نتیجه ممکن است مدت زمان زیادی طول بکشد تا متوجه زخم عمیقی روی پایتان شوید و دیرتر آن را درمان کنید. از طرف دیگر در صورت کاهش گردش خون در پا ممکن است، بهبودی زخم شما نسبت به گذشته ، دیرتر اتفاق بیفتد.

با درمان علتی که باعث بی حسی در پاهایتان می شود به تدریج علائم دیگری که همراه با آن بودند، از بین می رود.

اگر دائما بی حسی مزمن در پای خود را تجربه می کنید لازم است حداقل سالی یکبار به متخصص قلب مراجعه کنید.

چند نکته برای یادآوری:

• پاها را به طور مرتب بررسی کنید تا در صورت بریدگی و یا زخم زودتر آن را درمان کنید
• آینه ای را روی زمین بگذارید و کف پاهایتان را با دقت بررسی کنید.
• از کفش های مناسبی استفاده کنید که از پای شما محافظت کرده و خطر زخمی شدن آن را کمتر می کنند.

منبع: مجله پزشکی دکتر چک